Viêm phế quản là một chứng viêm và tổn thương nhiều ở nhu mô phổi do một số nhân tố nhiễm khuẩn, có khả năng do nhiều loài vi khuẩn khác nhau như Mycoplasma, Chlamydiae, Rickettsiae, virut, nấm & ký sinh trùng gây ra.
Viêm phổi rất hay gặp ở người già (những người từ 65 tuổi trở lên), vì ở người lớn tuổi hay bị suy giảm kinh nghiệm bảo quản của phổi với các tác nhân gây viêm đường phổi. Mặc khác, người già rất hay bị mắc những bệnh mạn tính gây suy giảm miễn dịch như: các bệnh ác tính, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đái tháo đường, hay do sử dụng những thuốc ức chế miễn dịch dai dẳng. Những người nghiện thuốc lá hoặc nghiện rượu cũng dễ đang mắc viêm phổi.
Triệu chứng lâm sàng ở bệnh nhân bị viêm đường phổi
Bình thường bệnh khởi phát đột ngột sau nhiễm lạnh hoặc cảm cúm bình thường bằng Bị sốt cao bất ngờ 39-40oC, đau ngực, khó thở, ho khan (chú ý người già có thể không sốt hoặc chỉ sốt nhẹ, hoặc chỉ có tăng nhịp hô hấp, mạch nhanh & rối loạn tâm thần). Vài ngày sau có thể ho khan đờm màu rỉ sắt hoặc nâu đỏ, đờm nhày mủ hoặc đờm mủ, 30% người mắc bệnh bị mụn Herpes ở quanh miệng.
chứng trạng toàn thân: không được khỏe, môi khô, lưỡi bẩn, hơi thở hôi, đau mỏi xương khớp, ở nhóm người già thường bị tụt huyết áp. Lúc nghi ngại viêm phổi ở người cao tuổi, người bệnh cần được mang đến bệnh viện khám, xét nghiệm máu, chụp Xquang phổi và rất cần phải điều trị nội trú.
Khi người bệnh bị viêm phổi ko điển hình do M. Pneumonia: dùng kháng sinh nhóm macrolide hoặc tetracyclin 10-14 ngày phối hợp chữa bệnh chứng trạng.
Điều trị ở người bị bệnh viêm đường phổi điển hình
Kháng sinh: Penicillin 3-5 triệu UI/ngày, cách 6 giờ tiêm 1 lần, gần đây có mật độ đáng chú ý phế cầu khuẩn kháng penicillin (nhưng thường vẫn đáp ứng khi dùng liều cao), có thể dùng nhóm cephalosporin, macrolide từ 15-20 ngày (ngừng lúc Hình ảnh tổn hại xóa gần hết bên trên phim Xquang phổi hoặc sau thời điểm hết sốt 10 ngày).
Bình thường tổn thương trên Xquang xóa hết trong khoảng 4 tuần, nhưng ở nhóm bệnh nhân cao tuổi bị viêm nhiễm phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) phối kết hợp hoặc người nghiện rượu thì khoảng thời gian xóa tổn thương chậm hơn (có thể đến 12 tuần). 2% Người bị bệnh viêm phổi là viêm đường phổi dưới chỗ chít hẹp do ung thư phế quản, đặc biệt cảnh giác khi người bệnh cao tuổi có tiền sử thuốc lá lại bị viêm đường phổi, sau điều trị nhất thiết nên chụp Xquang phổi lại xem tổn hại có xóa hết hay là không.
Điều trị chung: Hạ Bị sốt - giảm đau bằng paracetamol
Giảm ho long đờm: mucomyst, rhinathiol... Kết hợp với vỗ rung, dẫn lưu đờm theo tư thế.
Hô hấp ôxy, trợ tim mạch, bồi phụ nước điện giải.
Khám chữa trong trường hợp phế quản phế viêm hoặc viêm đường phổi trung tâm y tế
Kháng sinh phổ rộng dùng đường tiêm, phối hợp 2-3 loại: cephalosporin thế hệ thứ II-III tiêm tĩnh mạch với nhóm macrolide, quinolon hoặc kháng sinh nhóm aminoglycoside 10-15 ngày (đến lúc hết tình trạng và Ảnh tổn thương trên Xquang xóa hết). Nổi bật là sử dụng kết hợp chất kháng sinh dựa trên kết quả cấy định lượng những con vi khuẩn ở đờm, máu, dịch hút khí quản & làm kháng sinh đồ.
- Chống suy hô hấp: thở ôxy liên tục, hút đờm rãi (bằng máy hút hoặc quả nội soi phế quản), nếu suy hô hấp nặng có chỉ định đặt nội khí quản thở máy.
- Có không dùng corticosteroide, trợ tim mạch, bồi phụ nước điện giải, đủ chất.
Khi người bệnh bị viêm phổi ko điển hình do M. Pneumonia: dùng kháng sinh nhóm macrolide hoặc tetracyclin 10-14 ngày phối hợp chữa bệnh chứng trạng.
Cách phòng bệnh viêm phổi ở người già
Vì viêm đường phổi thường do cúm bị biến chứng vì như thế người già rất cần phải tiêm vaccin phòng cúm hằng năm vào ngày thu, có khả năng tiêm thêm vaccin phế cầu khuẩn đặc trưng ở các người già mắc các bệnh mạn tính.
Người già còn cần có chế độ hoạt động thực đơn đúng nhằm bảo trì & tăng cường sức đề kháng của cơ thể như: không hút thuốc lá, ko uống rượu, nghỉ ngơi thư dãn tập luyện hài hòa, ăn nhiều rau & hoa quả trái cây tươi.